Hoe het christendom naar de Rijnmond werd gebracht.
Als je verpleeghuis de Wilbert aan de Overrijn in Katwijk aan den Rijn binnenkomt, staat daar het beeld van Willibrord (= Wilbert!). Het heet je van harte welkom. Het is een van de weinige herinneringen in Katwijk aan de man die in onze regio het christendom bracht.
Plaats van aankomst
Willibrord werd in 658 in het Engelse Northumbria geboren.
Hij werd op jonge leeftijd al monnik. In de Ierse abdij van Rathmelsigi kwam hij in aanraking met het ideaal om als pelgrim naar vreemde landen te gaan.
En zo zette Willibrord in 690 in de Rijnmond voet aan wal om in het land van de Friezen het christelijke geloof te verkondigen.
Waar dat precies was, is onbekend.
Het kan in Katwijk aan den Rijn zijn geweest, dat in die tijd vermoedelijk Grote Havikssteigers heette, of bij de onlangs opgegraven kademuur bij Nieuw Rhijngeest in Oegstgeest.
(zie: venster Grote Havikssteigers)
Zending en politiek
Na zijn aankomst bleef Willibrord hier maar kort.
Hij ging pas in westelijk Nederland aan het werk na de slag bij Dorestad in 718, toen de Friese vorsten verslagen waren en het gebied onder Frankische heerschappij kwam.
Willibrord zocht de steun van de politieke heersers.
Want als die voor het christendom kozen, dan moesten de onderdanen dat ook doen. Beloningen met grond en goederen moesten hierbij helpen.
Een oude legende vertelt dat de inwoners van Katwijk in het begin de boodschap van Willibrord afwezen, waarna als straf tijdens een storm alle bomen langs de Rijn omwaaiden en de Rijn verzandde.
Wanneer mensen overgingen naar het christendom werden ze gedoopt. De oude goden moesten ze dan afzweren.
Vanuit kerken in de regio werd gewerkt aan verspreiding van het christelijk geloof. In veel gevallen steunde de plaatselijke elite dit werk door een kerk te bouwen en aan Willibrord te schenken.
De stichting van kerken
Valkenburg
Al rond 695 werd in Valkenburg begonnen met de aanleg van een begraafplaats. Vermoedelijk stond er toen ook al een houten kerkje aan de noordkant van de plaats waar later de stenen kerk stond. Dit kerkje werd tussen 714 en 719 door Radboud verwoest om kort daarna door Karel Martel in steen te worden herbouwd. De kerk was waarschijnlijk gewijd aan Maria, de moeder van Jezus.
Rijnsburg
Rond 770 werd een kapel gesticht op de plaats waar later de abdij werd gebouwd.
Deze kapel werd waarschijnlijk in de 10e eeuw gewijd aan St. Laurentius. De grote oude kerk in het centrum van Rijnsburg heet nog steeds Laurentiuskerk.
De heilige Laurentius leefde in de derde eeuw in Rome in de tijd dat christenen werden vervolgd. Over zijn leven is heel weinig bekend. Hij is ongeveer in het jaar 225 in Spanje geboren en bekleedde een ambt in de kerk van Rome tot 10 augustus 258.
Hij stierf als martelaar.
Op het grafveld De Horn, uit circa 550-700, zijn geen duidelijke aanwijzingen over de komst van het christendom te vinden. 
Misschien is een klein muntgewichtje, met een byzantijns kruis er op afgebeeld, ooit als amulet gebruikt, maar zeker is dat niet.
Het Grafveld van Cleijn Duin.
Er is heel weinig bekend over hoe het christendom naar Katwijk kwam. Pas in de 15e eeuw is in het zeedorp een kerk gesticht.
Maar dat dit nieuwe geloof al vroeg zijn intrede deed is heel duidelijk te zien aan de vroeg-middeleeuwse begraafplaats die is gevonden in Cleijn Duin. Dit grafveld is in gebruik geweest van circa 570 tot 750-800. De jongste graven waren oost-west gericht, met de blik richting Jeruzalem. Dit was de christelijke ligging.
De laatste graven zijn dus ongetwijfeld van christenen geweest. Sommige van deze oost-west graven waren zelfs van belangrijke personen, omdat er zwaarden in begraven waren.
Hebben zij misschien Willibrord nog gekend? Het zou zo maar kunnen!
Tip:In het zorgcentrum De Wilbert (waar zou die naam vandan komen?) in Katwijk aan de Rijn staat een standbeeld van Willibrord. 