Bewoning op de strandwallen
De Rijnmond was het gebied tussen het tegenwoordige Valkenburg, Noordwijk en Katwijk, waar de rivier de Rijn verschillende waterlopen vormde die in zee uitmondden.
Het is heel moeilijk om na te gaan of er voor het begin van onze jaartelling mensen in het gebied van de vroegere Rijnmond woonden. Dat komt omdat het gebied door wind en water er steeds anders uit ging zien.
Archeologen hebben in Wassenaar de eerste sporen van bewoning door mensen gevonden.Het gaat om mensen die ongeveer 500 jaar voor Chr. op de strandwallen woonden.
Om te begrijpen hoe het gebied van de strandwallen steeds veranderde moeten we nog verder terug, naar de laatste IJstijd
Hoe de strandwallen ontstonden
Ongeveer 9500 jaar voor Chr., aan het einde van de laatste IJstijd, bestond de Nederlandse kust uit een waddengebied: er waren zandbanken en zandplaten met geulen daartussen.
Doordat het in die tijd warmer werd smolten de ijskappen en ging de zeespiegel stijgen. Dat duurde tot ongeveer 4000 jaar voor Chr. Vanaf die tijd daalde de zeespiegel weer.
De zandplaten werden hoger doordat zand uit zee werd aangevoerd. Ze vormden aaneengesloten zandruggen die bovenop droog bleven: de strandwallen.
Rijnmond 2000 v Chr, rode stippen zijn vondsten uit de ijzertijd
Tussen de wallen lagen strandvlakten, die dieper lagen en vochtiger waren. Langzamerhand ontstond hier veen.
De wind voerde zand aan op de strandwallen. Die werden daardoor hoger en droog genoeg voor plantengroei.
De kust van West-Nederland was nu gevormd: het binnenland was beschermd tegen de zee!
Bewoning
Alleen bij Rijnsburg zijn in de ondergrond oude strandwallen te vinden. Toen de wallen hoog en droog genoeg waren konden er mensen gaan wonen.
Archeologen hebben vondsten gedaan waaruit blijkt dat er in dit gebied in de Midden en Late IJzertijd (ongeveer 500 voor Chr. tot het begin van de jaartelling) boeren woonden.
Ze bouwden hun boerderijen op hoge duinen, op de strandwallen. Wat lager ontstonden akkers en weilanden.
Ook legden ze waterputten aan. Tijdens de Romeinse tijd en de vroege Middeleeuwen werden op duinruggen in het grondgebied van Katwijk hele dorpen gebouwd, met akkers, grafvelden en wegen.
TIP: Bezoek eens het Torenmuseum in Valkenburg aan het Castellumplein en bekijk daar de archeologische vondsten.
Geopend op zaterdagmiddag van 13.00 tot 16.00 uur.